Thứ sáu, 01/11/2024
IMG-LOGO

Câu hỏi:

22/07/2024 989

Thuyền tôi trôi trên Sông Đà. Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí đời Trần đời Lê, quãng sông  này cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Thuyền tôi trôi một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tịnh  không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh  đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa.  Chao ôi, thấy thèm được giật mình vì một tiếng còi xúp – lê của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú  Thọ – Yên Bái - Lai Châu. Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi lừ lừ trôi trên một mũi đò. Hươu vểnh tai, nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng cái tiếng nói riêng của con  vật lành : "Hỡi ông khách Sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng còi sương?". Đàn cá dầm xanh  quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi. Tiếng cá đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt biến.  Thuyền tôi trôi trên "Dải Sông Đà bọt nước lênh bênh - Bao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình" của "một người tình  nhân chưa quen biết" (Tản Đà), Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi để lại trên thượng nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe những giọng nói êm êm của người xuôi, và  con sông đang trôi những con đò mình nở chạy buồm vải nó khác hẳn những con đò đuôi én thắt mình dây cổ điển trên dòng trên.  

(Ngữ văn 12, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, tr 191 – 192) 

    Cảm nhận vẻ đẹp của hình tượng Sông Đà trong đoạn trích trên; từ đó, liên hệ với hình ảnh Sông Đà ở quãng  đá bờ sông dựng vách thành để rút ra nhận xét về cách cảm nhận thiên nhiên của nhà văn Nguyễn Tuân.

 Xem lời giải

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack

Phương pháp:  

    - Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng). 

    - Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Cách giải: 

Yêu cầu hình thức: 

    - Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản. - Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không  mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp. 

Yêu cầu nội dung: 

I. Giới thiệu chung 

    - Nguyễn Tuân là nhà văn tiêu biểu cho nền văn học Việt Nam. Phong cách độc đáo, tài hoa và uyên bác.

    - Người lái đò sông Đà là tác phẩm được trích trong tập Tùy bút sông Đà là kết quả của chuyến đi thực tế của  tác giả lên vùng Tây Bắc. Tại đây ông đã phát hiện ra vẻ đẹp của thiên nhiên cùng chất vàng mười trong tâm  hồn của người dân nơi đây. 

    - Khái quát vấn đề: Cảm nhận vẻ đẹp của hình tượng Sông Đà trong đoạn trích từ đó, liên hệ với hình ảnh  Sông Đà ở quãng đá bờ sông dựng vách thành để rút ra nhận xét về cách cảm nhận thiên nhiên của nhà văn  Nguyễn Tuân. 

II. Phân tích 

1. Cảm nhận đoạn trích. 

Tác giả dùng điểm nhìn của một du khách hải hồ du ngoại trên sông nước. Từ đây tác giả cảm nhận được vẻ đẹp nên thơ, đa dạng, phong phú của Sông Đà - Đó là vẻ đẹp tĩnh lặng, yên ả, thanh bình như còn lưu lại dấu  tích của lịch sử cha ông.  

    + Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ thời Lý, Trần, Lê cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Lặng tờ là sự im  lặng tuyệt đối. Qua bao đời vẫn thế mà thôi.  

    + Vắng vẻ đến mức tịnh không một bóng người.  

    + Yên tĩnh đến mức tác giả thèm được giật mình bởi tiếng còi xe lửa của chuyến xe lửa đầu tiên đến với vùng  đất này. Yên tĩnh đến mức tiếng cá đập nước sông, quẫy vọt lên mặt sông trở thành âm thanh chủ đạo và đủ sức làm cho đàn hươu giật mình chạy vụt biến. Biện pháp nghệ thuật lấy động tả tĩnh nhấn mạnh vẻ đẹp im  lìm quãng hạ lưu này. 

- Vẻ đẹp tươi mới, tràn trề nhựa sống, như bắt đầu một mùa nảy lộc sinh sôi.  

    + Nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa.  

    + Cỏ gianh đồi núi đang ra nõn búp.  

    + Đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đậm sương đêm.  

=> Nếu cỏ gianh là sức sống tự nhiên thì nương ngô lại là sự sống có bàn tay của con người. Đây là hi vọng  của tác giả về sự phát triển của vùng kinh tế mới để chúng ta thoát khỏi sự khó khăn do chiến tranh gây ra. 

- Đó còn là vẻ đẹp hoang sơ, cổ kính.  

    + Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử, bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Tất cả tái hiện  Sông Đà ở khúc này như một cõi nguyên sơ nguyên vẹm chỉ tồn tại cái đẹp. Chi tiết con hươu thơ ngộ ngẩng  đầu nhung khỏi áng cỏ sương nhìn tôi không chớp mắt khi tôi đang lừ lừ trôi trên một mũi đò hỏi tôi bằng  tiếng nói riêng của con vật lành.  

=> Cảnh quá đẹp cho nên nó đã giúp Sông Đà trở thành cảm hứng cho thi ca bao đời. Vẻ đẹp ấy đã cùng với  sông Đà chảy qua không gian, thời gian, và đặc biệt là chảy qua cả những áng thơ ca bao đời, thơ Nguyễn  Quang Bích rồi Tản Đà… để trở thành bất tử. Trong cái nhìn của thi sĩ Tản Đà, Sông Đà đã trở thành “một  người tình nhân chưa quen biết”.  

2. Liên hệ với hình ảnh Sông Đà ở quãng đá bờ sông dựng vách thành để rút ra nhận xét về cách cảm  nhận thiên nhiên của nhà văn Nguyễn Tuân. 

    - Sông Đà hiện lên trong đoạn trích trên mang một vẻ đẹp trữ tình, hiền hòa trái ngược với con sông Đà hung  bạo ở đoạn đầu khi tác giả miêu tả sông đà ở quãng đá dựng vách thành. 

    - Thiên nhiên của Nguyễn Tuân được cảm nhận đa chiều. Ông không chỉ nhìn thấy vẻ đẹp hùng vĩ có phần  hung bạo của con sông Đà mà còn phát hiện ra vẻ đẹp trữ tình thơ mộng của nó. Điều đặc biệt là ở mỗi vẻ đẹp, Nguyễn Tuân đều có cảm nhận rất tinh tế, độc đáo khiến người đọc luôn thấy được cái đẹp của thiên  nhiên nơi đây. 

    - Bằng ngôn từ độc đáo, sự hiểu biết uyên bác, Nguyễn Tuân đã tìm kiếm và phát hiện những vẻ đẹp kì diệu  của tạo hóa. 

III. Kết luận 

    - Khái quát lại vấn đề. 

    - Giá trị nội dung, nghệ thuật.

Câu trả lời này có hữu ích không?

0

Gói VIP thi online tại VietJack (chỉ 400k/1 năm học), luyện tập gần 1 triệu câu hỏi có đáp án chi tiết

ĐĂNG KÝ VIP

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1:

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc – hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200  chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về giá trị của những thay đổi mới mẻ trong cuộc sống.

Xem đáp án » 17/05/2023 1,336

Câu 2:

Thông điệp từ hai câu thơ những căn nhà tự nguyện chìm vào đất/ tạo dựng các tầng trời có ý  nghĩa như thế nào với anh/chị?  

Xem đáp án » 17/05/2023 1,196

Câu 3:

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

            Những căn nhà ấy 

Đâu rồi 

những căn nhà 

những căn nhà bồng bế tuổi thơ tôi  

những vách cột tay tôi men lẫm chẫm! 

không gian rộng 

trống trơn 

những căn nhà tự nguyện chìm vào đất  

tạo dựng các tầng trời 

giục ý nghĩ trong đầu người cất cánh  

Trên nền xưa 

say khoảng rộng, chân đi thành cánh vỗ 

tầng thấp, tầng cao 

tôi say uống mùi hương thân thuộc  

của những căn nhà tự chìm vào đất 

nền cũ thành bệ phóng 

kỷ niệm thành sức bay 

tôi phồng ngực uống mùi hương ký ức  

để bay vào tương lai. 

                                                                  29-6-2014 

(Vũ Quần Phương, Phía ngoài kia là rừng, NXB hội nhà văn Việt Nam, tr 33 - 34) 

Xác định phương thức biểu đạt chính của bài thơ. 

Xem đáp án » 17/05/2023 933

Câu 4:

Hai câu thơ sau giúp anh chị hiểu gì về mối quan hệ giữa quá khứ và hiện tại:

nền cũ thành bệ phóng

kỷ niệm thành sức bay

Xem đáp án » 17/05/2023 669

Câu 5:

Trong đoạn thơ thứ nhất, tác giả đã hoài niệm, tìm kiếm những hình ảnh nào?

Xem đáp án » 17/05/2023 257

Câu hỏi mới nhất

Xem thêm »
Xem thêm »